Kira Artış Oranları
Kira Artış Oranları
Kiracının kontrat süresi dolmadan kira artışı yapılabilir mi?/ kira artış oranları
01.01.2019 tarihinden itibaren tüm çatılı iş yeri ve konut kira sözleşmelerinde uygulanabilecek en yüksek kira artış oranı “TÜFE” oranı olacaktır.
Türk Borçlar Kanunu’muzda konut ve çatılı işyeri kiralarında kira bedelindeki Kira Artış Oranları’nda esas alınan endeks Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından belirlenen tüketici fiyat endeksi (TÜFE)’dir. Bu nedenle kira sözleşmelerinde kira bedeline yapılacak artışta, sözleşmenin yenilendiği aya ilişkin TÜİK tarafından o ay ilan edilen bir önceki kira yılına ilişkin 12 aylık ortalamalara göre TÜFE oranı esas alınmalıdır. Bu oran TÜİK tarafından şubat ayı için yüzde 22.58 olarak belirlenmiştir.
Ev sahipleri yeni dönemde TÜFE üzerinde artış ve kira parasında ek zam isteyemezler. Kiracılar da böyle bir artış talep edilse bile yasal olarak ödemek zorunda değiller. TÜFE üzerinde zam talep edildiği ve ödenmediği gerekçesiyle ev sahibi kiracısının tahliyesini isteyemez. Bu gerekçeyle dava da açamaz.
Kira Artış Oranları
Kira Artış Oranları (Genel Bakış)
Kira sözleşmesinde TÜFE oranının üzerinde ya da altında kira parası artışı yapılması mümkün müdür?
Türk Borçlar Kanunu uyarınca, tarafların yenilenen kira sözleşmesinde kira bedelinde yapılacak artışa ilişkin anlaşma yapmaları mümkündür. Ancak, taraflar kira bedelinin artışı konusunda tamamen bir serbesti içinde değildir. Kanunumuzda tarafların kira bedelinin artışına ilişkin anlaşmalarının ancak bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerli olacağı ifade edilmiştir.
Bunun sonucu olarak şayet taraflar arasındaki sözleşmede TÜFE’den daha yüksek bir oran belirlenmesi halinde, Kira Artış Oranları tüketici fiyat endeksi oranı ile sınırlanacaktır. Bu nedenle kiracının TÜFE oranından daha fazla bir artış yaparak kira bedelini ödemesi durumunda söz konusu düzenlemenin kiracı yararına emredici nitelik taşıması sebebi ile fazla ödediği kısmı sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre isteyebilmesi veya sonraki kira bedelleri ile takas edebilmesi mümkündür.
Ancak tarafların TÜFE oranından daha düşük oranda bir artış kararlaştırmalarına hukuken bir engel bulunmamaktadır. Şayet tarafların sözleşmede kararlaştırdıkları artış oranı tüketici fiyat endeksinden düşük ise sözleşmede kararlaştırılan artış oranı uygulanacaktır.
Özetle, kanun koyucunun konut ve çatılı iş yeri kira sözleşmelerinde kiracının mevcut ekonomik koşullar altında faaliyetine devam edebilmesini ya da barınabilmesini güç bulmuş ve kira sözleşmelerinin yeni dönemlerinde uygulanabilecek en yüksek artış oranını 01.01.2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere “TÜFE” oranı olarak belirlemiştir. Bu değişikliğin emredici nitelikte olması nedeniyle uygulama alanı yalnızca kira sözleşmelerinin yeni dönemlerinden ibaret olmayacaktır. Nitekim, 01.01.2019 tarihinden itibaren imzalanacak kira sözleşmelerinde de aynı sınırlama geçerli olacaktır.
Benzer Yazılarımız
